• W Polsce żyje 6,7 mln kobiet między 45. a 70. rokiem życia i blisko 30 proc. z nich, czyli ok 2 mln, rzadko lub w ogóle nie korzysta z Internetu, jak wynika z Raportu Aasa – Polki Wykluczone Cyfrowo 2017
• 39 proc. wykluczonych cyfrowo Polek w wieku 45-70 deklaruje, że nie korzysta z Internetu, chociaż ma do niego dostęp, a prawie tyle samo (38 proc.) nie ma do niego dostępu.
• Dlatego Aasa uruchamia ogólnopolską akcję edukacyjną „Aasy Netu”, aktywizującą osoby zainteresowane w opanowaniem podstawowych umiejętności digitalowych oraz ich bliskich.
NAJWIĘKSZA BARIERA? MOTYWACJA I EDUKACJA
Kobiety między 45. a 70. rokiem życia, które rzadko lub w ogóle nie korzystają z Internetu, zwykle bardzo nisko oceniają swoje kompetencje cyfrowe. Ponad połowa z nich jako niedostateczne ocenia swoje umiejętności związane z obsługą komputera (59 proc.) i wyszukiwaniem informacji w sieci (57 proc.). W konsekwencji proste aktywności podejmowane w Internecie są przez nie jeszcze częściej oceniane krytycznie. Takie są wyniki Raportu Aasa – Polki Wykluczone Cyfrowo 2017, opracowanego na podstawie badania opinii zrealizowanego przez Kantar Public.
Najniżej Polki oceniają swoje umiejętności online w zakresie robienia zakupów przez Internet (78 proc. respondentek określa swoje kompetencje w tym zakresie jako niskie lub bardzo niskie), płatności internetowych (73 proc.), odbierania i wysyłania zdjęć (72 proc.), a także pisania e-maili (69 proc.). Tylko 6 proc. zapytanych kobiet korzysta z portali lub for dyskusyjnych, podczas gdy w skali kraju korzysta z nich 39 proc. Polaków.
Okazuje się, że najczęstszą przyczyną rzadkiego korzystania lub niekorzystania z Internetu jest brak takiej potrzeby, którą deklaruje 58 proc. ankietowanych. Drugim w kolejności powodem jest brakiem umiejętności obsługi komputera, tabletu, smartfona (26 proc.), a trzecim brak takich urządzeń (24 proc.). Dopiero na czwartym miejscu wymieniany jest brak samej sieci (17%). Część respondentek mówi też o tym, że po prostu nie miał ich kto nauczyć korzystania z Internetu (14%).
Jednocześnie niewiele ponad 30 proc. przebadanych kobiet korzysta z sieci w minimalnym stopniu, i jedynie dzięki wsparciu drugiej osoby. Argument braku umiejętności w zakresie korzystania z komputera i tabletu jest częściej wskazywany przez mieszkanki wsi niż miast (31 proc. vs. 25 proc.).
– Analizując sytuację Polek wykluczonych cyfrowo, mamy do czynienia w pewnym sensie z sytuacją paradoksalną, w ramach której wykluczenie nie jest uwarunkowane brakiem dostępu do Internetu, lecz może mieć raczej charakter bariery psychologicznej. Zmiana tych przekonań jest niezwykle istotna i powinna być związana z podejmowanymi różnorodnymi działaniami, dedykowanymi kobietom 45+ oraz ich rodzinom i najbliższemu otoczeniu – komentuje dr Bogna Bartosz z Instytutu Psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim.
NAJWIĘKSZA MOTYWACJA? RODZINA
Aż 85 proc. wykluczonych cyfrowo kobiet uważa, że korzystania z sieci można nauczyć się w każdym wieku. Co byłoby dla nich motywacją? Zdecydowana większość uważa, że Internet stanowi ułatwienie w kontaktach z bliskimi (74 proc.), a dla trzech czwartych z nich jest pomocny w załatwianiu codziennych spraw (73 proc.). Jednocześnie 24 proc. respondentek twierdzi, że powodu braku umiejętności korzystania z sieci ma słabszy kontakt z rodziną.
– Badania potwierdzają, że podstawowym powodem niekorzystania lub umiarkowanego korzystania z Internetu jest brak motywacji. Warto jednak zwrócić uwagę, że mimo tych barier, zalety umiejętnego wykorzystania sieci dostrzegane są praktycznie powszechnie – komentuje socjolog, dr Dominik Batorski. – Patrząc na wyniki raportu Aasa, pogląd ten podziela aż 85% badanych kobiet. Jest to olbrzymia pozytywna zmiana w stosunku do sytuacji sprzed kilku lat, kiedy to zdecydowana większość starszych osób, które nie korzystały z sieci uważała, że jest to technologia dla młodych – dodaje.
Co ciekawe, korzystaniem z Internetu częściej zainteresowane są kobiety, które postrzegają sieć, jako narzędzie bezpieczne (36 proc.) i ułatwiające załatwianie wielu codziennych spraw (35 proc.). Za poszerzeniem swoich kompetencji chętniej opowiadały się również respondentki mieszkające z dziećmi w wieku do 18. roku życia (43 proc.), a także Polki mające poczucie, że z powodu braku umiejętności obsługi komputera i Internetu rzadziej kontaktują się z bliskimi i rodziną (45 proc.).
– Aby zbudować wśród kobiet wykluczonych potrzebę korzystania z Internetu, a co za tym idzie skłonić je do uzyskania takich umiejętności, warto odwołać się do ułatwień w komunikacji z najbliższymi – komentuje Urszula Krassowska Account Director w Kantar Public. – Co więcej, to właśnie najbliżsi mogą im pomóc w stawianiu pierwszych kroków w Internecie. Dzięki młodszym pokoleniom kobiety wykluczone cyfrowo zyskują szansę na włączenie się do społeczeństwa online – dodaje.
Silnym motywatorem do korzystania z Internetu okazuje się również możliwość wyszukiwania informacji związanych z leczeniem i zdrowiem (26 proc.), a także poszerzenia swojej wiedzy (20 proc.). Blisko jedna piąta przebadanych kobiet, jako mobilizujący wskazała fakt otrzymania ewentualnej pomocy ze strony drugiej osoby (19 proc.).
AKCJA EDUKACYJNA ONLINE
W odpowiedzi na problem wykluczenia cyfrowego Polek rusza internetowa akcja edukacyjna “Aasy Netu”, która potrwa od czerwca do grudnia bieżącego roku. Projekt zakłada zintegrowane działania edukacyjne oraz komunikacyjne, a także uruchomienie dedykowanej platformy internetowej. Dzięki platformie, osoby zainteresowane będą miały możliwość skorzystania z bezpłatnych multimedialnych materiałów edukacyjnych. Zamysłem organizatorów jest także zmotywowanie młodszych pokoleń do czynnego wspierania osób starszych w nauce.
– Bardzo liczymy na zaangażowanie się młodszych pokoleń w akcję, poprzez aktywne zachęcanie swoich mam, babć, ciotek i sąsiadek do podnoszenia umiejętności cyfrowych, a także towarzyszenia im podczas ich pierwszych kroków w Internecie – komentuje Magdalena Pawlak, koordynatorka kampanii z firmy Aasa Polska. – Naszym wspólnym celem powinno być umożliwienie osobom dojrzałym wiekiem, lecz początkującym jeśli chodzi o umiejętności cyfrowe, korzystania z dobrodziejstw, jakie niesie Internet. Chodzi przede wszystkim o częstsze kontakty z bliskimi, rozwijanie zainteresowań i dostęp do informacji, a w konsekwencji poprawę jakości życia i pełniejszy udział w życiu społecznym – podsumowuje.
